Riolering
De is het totaal van buizen, putten en pompen dat nodig is om afvalwater naar een RioolWaterZuiveringsInrichting (RWZI) of AfvalWaterZuiveringsInstallatie te brengen.
We gebruiken water voor allerlei bezigheden. Thuis gebruik je het bijvoorbeeld om te douchen, (af)
te wassen, de ramen en je auto schoon te maken, te koken en om te drinken. In de industrie wordt
water gebruikt bij een groot aantal verschillende processen. Bij veel van deze bezigheden worden er
stoffen in het water gebracht die daar van nature niet, of niet in die mate in thuis horen. Het water is
door het te gebruiken vies geworden en moet alvorens het opnieuw gebruikt kan worden
schoongemaakt worden. De stoffen die het water vervuilen, kunnen schadelijk zijn voor het milieu
en de gezondheid van mensen, dieren en planten. Daarom is het belangrijk om zelfs als het water
niet weer gebruikt gaat worden, het schoon te maken alvorens het te lozen. Het afvalwater ontdoen
van ongewenste stoffen wordt water zuiveren of reinigen genoemd. Dit gebeurt in een
AfvalWaterZuiveringsInstallatie (AWZI) of een RioolWaterZuiveringsInstallatie (RWZI). Alvorens
het water daar terecht komt, moet het eerst ingezameld en getransporteerd worden. Dit is precies wat
een riool doet.
Het water dat je thuis gebruikt in de keuken, badkamer of toilet wordt via (kunststof)buizen
afgevoerd naar een centrale rioolbuis, van waar het op het riool terecht komt. Het riool bestaat uit
een of meerdere, meestal betonnen buizen die het water naar de RWZI transporteren.
Het riool wordt echter niet alleen gebruikt om afvalwater te transporteren. Ook overtollig regenwater
wordt via het riool afgevoerd. De neerslag wordt dan ook tot het afvalwater gerekend, omdat men het
af wil voeren. De neerslag kan samen met het verontreinigde drinkwater afgevoerd worden (dit wordt
een gemengd rioolstelsel genoemd) of apart (gescheiden rioolstelsel).
Wat is het verschil tussen een gescheiden en gemengd rioolstelsel?
Er kunnen twee soorten rioolstelsels onderscheiden worden: het gemengde en het gescheiden
rioolstelsel.
Het gemengde rioolstelsel wordt in Nederland bij zo'n 75% van alle huishoudens toegepast. Bij het
gemengde rioolstelsel worden zowel het regenwater als het door mensen gebruikte en verontreinigde
drinkwater in het zelfde stelsel opgevangen en afgevoerd naar de RWZI, waar het wordt gereinigd.
Een nadeel van dit stelsel is dat het soms bij veel regen de grote hoeveelheid water niet aan kan en
overbelast wordt. Het riool kan dan overstromen, waarbij het verontreinigde water bijvoorbeeld
terecht kan komen in sloten of kelders doet onderlopen. Om dit te voorkomen zijn er zogenaamde
bergings- en bezinkingsvoorzieningen waar een relatief schoon deel van het water wordt afgevoerd.
Het vuil(er)e deel van het water gaat alsnog naar de RWZI.
Bij een gescheiden rioolstelsel worden het verontreinigde drinkwater en de neerslag via verschillende
buizen vervoerd. Het vuile water komt via aparte buizen bij de RWZI, waar het wordt gezuiverd. Het
vuilere deel van de neerslag wordt hier ook gezuiverd.
Als men een nieuw rioolstelsel aanlegt, kiest men tegenwoordig doorgaans voor het gescheiden
stelsel. Dit stelsel heeft het voordeel dat als er veel regen valt en het rioolstelsel dit niet aankan, het
gebied waar het overtollig regenwater geloosd wordt, niet extra vervuild wordt door het afvalwater
omdat dat zich in een andere buis bevindt. Tegenwoordig maakt men wel een koppeling tussen de
buis van het regenwater en die van het afvalwater. Wanneer er veel regen valt, kan een deel van de
neerslag via de afvalwaterbuis afgevoerd worden naar de RWZI. Het gaat dan vooral om de eerste
hoeveelheid neerslag, die de straten schoonspoelt en veel (straat)vuil in het riool brengt. Het
afvalwater kan echter niet in de buis voor het regenwater terecht komen.